Rượu Cả Cọp

Bình Khương Thôn

Sử ghi: Khi mới lập làng, nơi đây rừng rậm hoang vu nhiều thú dữ. Chức Hương Cả của Làng phải khuyết nhiều năm, vì người nào ở chức này hoặc bệnh mà chết, hoặc bị Cọp giết hại. Vì vậy, dân làng phải để chức dank “CẢ” này cho “CỌP”.

Hàng năm, dân chọn ngày lành tháng tốt để làm lễ mời “Cả Cọp” về nhận chức: Tờ Cử của triều đình, đầu heo, mâm ngũ quả và rượu. Tuy nhiên, CẢ CỌP chỉ nhận đầu heo và “Tờ cử”, còn rượu năm nào dân làng dâng rượu ngon thì Ông mới mang về, và để “Tờ cử” năm trước lại mới nguyên trước sự ngạc nhiên của dân làng, vì không rõ một năm qua Ông giữ nó thế nào giữa rừng hoang lầy lội. Năm nào Ông nhận rượu thì năm đó cả làng trúng mùa, chỉ đơn giản hũ rượu cúng mà trở thành nỗi lo lớn hàng năm.

Có người làng được Thần Tiên mách bảo trong giấc mơ về cách làm rượu ngon để hóa giải nỗi lo này: Rượu phải làm từ nếp “rặt”, chưng cất sau phải ủ (hạ thổ) nhiều năm để thành rượu ngon để cúng hàng năm. Mãi về sau, khi Ông CẢ CỌP mất đi, các Ông Cả Non, Cả Tiết tiếp tục kế vị cho đến khi Cách mạng tháng Tám năm 1945 thắng lợi, chức danh “Cả” của Làng mới hết. Sau đó, chiến tranh loạn lạc làm bài rượu ngon này cũng thất truyền.

Hiện nay, tại Cầu Bà Bồi (Ấp 3, xã Châu Bình) còn Lăng CẢ CỌP để minh chứng cho câu chuyện trên. Hằng năm, vào mùng 7 tháng Giêng Âm lịch, dân làng Châu Bình vẫn theo lễ cúng, lễ khai sơn tại lăng này, nhằm nhắc nhở con cháu về một thời mở cõi khó nhọc của Ông Cha.

Từ chuyện dân gian có thật xa xưa, tại trang trại Bình Khương Thôn ngày nay, chủ trang trại cố công nghiên cứu hàng chục năm trời để tìm ra phương thức làm rượu ngon, mà người làng dân CẢ CỌP năm xưa, để có được thương hiệu rượu hạ thổ mang tên đất xưa làng cũ Bình Khương Thôn. CẢ CỌP ngày nay chỉ còn trong tiềm thức người già, trong câu chuyện kể cho trẻ con. Lão tửu hạ thổ Bình Khương Thôn như lời tri ân các bậc Tiền nhân thời đi mở cõi, rượu ngon dâng kính Gia tiên trong ngày hiếu hỉ, mong đất trời mưa thuận gió hòa, mong con cái chăm chỉ học hành, thành đạt, hiển linh, mong công việc làm ăn tấn tài tấn lộc…